Fosil yakıtlardan sürekli olarak salınan zehirli gazlar çevre için ciddi bir tehdit oluşturmaktadır. Her geçen gün artan araç sayısıyla birlikte çevre kirliliğiyle başa çıkmak giderek zorlaşmaktadır.

Avrupa ülkeleri, bu sorunu çözmek amacıyla Euro 6 Emisyon Standartları’nı uygulamaya koymuşlardır. Euro 6’ya göre, dizel araçlardan salınan NOx gazlarının normale göre yüzde 67 daha az olması gerekmektedir. Bu standartlara uyum sağlamak için otomobil üreticileri, özellikle dizel araçlardaki atık gaz emisyonunu azaltmak için çeşitli teknolojiler geliştirmektedirler. Bu teknolojilerden biri de AdBlue adı verilen bir sıvıdır.

AdBlue Nedir?

AdBlue aslında Alman Otomobil Endüstrisi Birliği’nin tescilli ticari markasıdır. İnsanlar ilk olarak AdBlue markası ile tanıştığı için akıllarında hep AdBlue kaldı. Gerçek ismi AUS 32 (Agueous Urea Solution – Üre Katkılı Solüsyon)’ dir. 

AdBlue, SCR (Selective Catalytic Reduction – Seçici Katalitik İndirgeme) teknolojisine sahip araçlarda egzoz emisyon değerlerini düşürmek için kullanılan bir egzoz sıvısıdır. Temel bileşeni yüksek saflıkta üre ve deiyonize sudan oluşan AdBlue, Seçici Katalitik İndirgeme (SCR) teknolojisi ile birlikte çalışır. Bu teknoloji, aracın egzoz sistemine enjekte edilen AdBlue’nun, zararlı NOx emisyonlarını zararsız azot ve su buharına dönüştürmesini sağlar. Bu süreç, hava kalitesini iyileştirmeye ve çevresel düzenlemelere uyumu artırmaya büyük katkı sağlar.

AdBlue Formülü

AdBlue, yaklaşık olarak %32.5 oranında yüksek saflıkta üre ve %67.5 oranında saf sudan oluşmaktadır.

AdBlue Ne işe Yarar?

Dizel motorlar yüksek basınç ve sıcaklık ile NOx (nitrojen oksit) partiküllerin oluşumuna izin verir. NOx zararlı bir gazdır. Ciğerlerin işlevini azaltarak, alerjen maruziyetini artırarak insan solunum sistemine zarar verir. Ayrıca bitki örtüsü için de zararlıdır.

Bu gazlar, araçtan atılmadan önce çeşitli filtreleme işlemlerinden geçerler. Ancak, bu filtreleme işlemleri sırasında azot gazlarında tam bir etkili filtreleme sağlanamaz ve bu gazlar doğaya zararlı bir şekilde salınır. Bu noktada AdBlue devreye girer. AdBlue, zararlı NOx gazlarının egzozdan çıkmadan önce SCR’ye (Seçici Katalitik İndirgeme) püskürtülmesiyle işlev görür. Burada NOx gazları ile AdBlue sıvısı reaksiyona girerek saf azot ve su oluşturur. Bu sayede asit yağmurları ve bitki örtüsünün zarar görmesi gibi sorunlar minimize edilmiş olur.

Bu sebeplerden dolayı hükümetler araçlardan kaynaklanan NOx emisyonlarını sınırlamak için karar alarak AdBlue kullanımını teşvik etmiştir. Böylelikle hava kalitesinin artırılması ve dizel yakıttan kaynaklanan hastalık ve ölümlerin azaltılması amaçlanmaktadır.   

AdBlue Hakkında Bilinmesi Gerekenler

  • AdBlue, ISO 22241 standardına uymalıdır. Bu standart, AdBlue’nun kalitesi, depolanması, taşınması ve kullanılması ile ilgili gereksinimleri belirler.
  • EURO 4, EURO 5 ve EURO 6 standartlarını karşılayan araçlarda kullanılması zorunludur. 
  • Bir otomobil 1.000 km’de ortalama 1 L AdBlue’ya ihtiyaç duyar.
  • AdBlue, -11,5°C’de donmaya başlar.

Güvenli Depolama için Koşullar

Depolanması için gerekli hükümler ISO 22241-3 standardında ayrıntılı olarak verilmiştir. Ürün -11,5°C de kristallenmektedir. Kristallenen ürün, tekrar oda sıcaklığına ulaştığında, sorunsuz bir şekilde kullanılabilir. Ürün için önerilen depolama şartları, direkt güneş ışığı almayan, kuru, serin ortamda +5°C / + 25°C dir. Bu koşullarda saklanması halinde ürün, 12 ay sorunsuz bir şekilde kullanılabilmektedir. Sıcaklık arttıkça, ürün raf ömrü kısalmaktadır. Ürünü, yüksek pH’a sahip olması dolayısıyla bazı metalleri aşındırıp bünyesine katmaktadır. (Demir, bakır, çinko krom, nikel, alüminyum vb) Ürünü depolanırken ve araçlara aktarılırken kullanılacak ekipmanların aşağıdaki materyallerden yapılmış olması gerekmektedir.

ISO 22241-3 Standardına Göre Ürün ile Uyumlu Materyaller

  • Yüksek alaşımlı Cr-Ni-çelik ve Cr-Ni-Mo-çelikleri, EN 10088-1, EN 10088-2 ve EN 10088-3’de belirtilen (1.4541 ve 1.4571) veya paslanmaz çelik 304 (S30400), 304L (S30403), ASTM A240, ASTM A276 ve ASTM A312’ye uygun 316 (S31600) ve 316L (S31603)
  • Titanyum
  • Ni-Mo-Cr-Mn-Cu-Si-Fe alaşımları, c/c-276
  • Polietilen malzemeler (katkı maddeleri içermeyen)
  • Polipropilen malzemeler (katkı maddeleri içermeyen)
  • Poliizobütilen malzemeler (katkı maddeleri içermeyen)
  • Perfloroalkoksilalkan (PFA), (katkı maddeleri içermeyen)
  • Perfloroetilen (PFE), (katkı maddeleri içermeyen)
  • Polivinilidiflorür (PVDF), (katkı maddeleri içermeyen)
  • Politetrafloroetilen (PTFE), (katkı maddeleri içermeyen)
  • Vinilidenflorür ve hekzafloropropilen kopolimerleri, (katkı maddeleri içermeyen)

Kaynak:

  • https://tr.wikipedia.org/wiki/AdBlue
  • https://www.renaultun.com/adblue-nedir/
  • https://www.jetblue.com.tr/adblue-nedir
  • https://www.afrmuhendislik.com/post/adblue-yu-kapatin